Vô vàn những lời quảng cáo cho vay online, thậm chí hỗ trợ cả khách hàng nợ xấu, khiến nhiều người tin rằng đây là câu thần chú “Vừng ơi, mở ra!” để vay tiền. Nhưng nhiều người tỉnh táo hơn lại đặt câu hỏi liệu điều này có hợp pháp và có ẩn họa gì sau việc cho vay dễ dàng như vậy?

Bản chất vay tiền online?

Về lý thuyết, vay tiền online là việc người vay gửi thông tin và hồ sơ vay trực tuyến, trên ứng dụng di động mà đơn vị cho vay chỉ định. Nhờ đó, người vay không phải đến tận phòng giao dịch để nộp hồ sơ, tiết kiệm nhiều thời gian, công sức. Khi nhận được hồ sơ, đơn vị cho vay có thể thẩm định và phê duyệt trực tuyến trước khi thông báo kết quả qua điện thoại hoặc tin nhắn. Tiếp đến, hai bên sẽ ký kết hợp đồng, cũng online, và giải ngân bằng cách chuyển khoản. Để trả nợ, khách hàng có thể chuyển khoản mà không cần đến phòng giao dịch. Trên lý thuyết, đây là giải pháp duyệt vay hiện đại, tiết kiệm thời gian, công sức, chi phí cho cả hai bên, bên cho vay và bên đi vay. 

Các tổ chức tín dụng cho vay tiền online như thế nào?

Hầu hết các ngân hàng và công ty tài chính tại Việt Nam đều cho vay online nhưng không phải online 100% như những lời quảng cáo. 

Nếu là khách hàng mới, chưa mở tài khoản, chưa sử dụng dịch vụ ngân hàng thì việc vay tiền online hoàn toàn bất khả thi. Bởi khi đó, ngân hàng không có dữ liệu về khách hàng, không biết lịch sử giao dịch tài chính của khách. Trong trường hợp này, khách hàng chỉ có thể điền thông tin cá nhân rồi nộp hồ sơ vay online và để phê duyệt khoản vay, ngân hàng sẽ mời khách đến phòng giao dịch để gặp mặt. Sau khi đối chiếu và xác thực các giấy tờ một cách trực tiếp, ngân hàng mới có đủ căn cứ để phê duyệt khoản vay. Như vậy, khách hàng không thể vay online 100% mà bắt buộc phải tới phòng giao dịch ít nhất một lần.

Những khách đã từng vay tại ngân hàng và những người nhận lương qua tài khoản ngân hàng thì có thể vay 100% online. Tuy nhiên, họ phải đáp ứng rất nhiều yêu cầu khác như không có nợ xấu, chứng minh thu nhập tối thiểu, phát sinh chi tiêu tối thiểu... Các ngân hàng cũng chỉ ưu tiên duyệt các khoản vay thấu chi, vay qua thẻ tín dụng theo hình thức online 100% và cũng chỉ có những khách hàng VIP mới thực hiện được. Đương nhiên, tất cả đều phải thực hiện qua ứng dụng ngân hàng số do ngân hàng phát hành.

Tương tự các ngân hàng, khách hàng mới của công ty tài chính không thể vay online 100% nhưng khách hàng cũ, có lịch sử giao dịch tốt và đáp ứng nhiều điều kiện liên quan thì có thể. Nhưng về cơ bản, việc phê duyệt các khoản vay 100% online không được khuyến khích.

Các chuỗi cầm đồ hoạt động dưới sự quản lý, giám sát của nhà nước như F88 được xem là tổ chức tín dụng hợp pháp và cũng không cung cấp các gói vay 100% online. Khách hàng có thể đăng ký khoản vay, đăng ký lịch và địa chỉ giao dịch nhưng để được giải ngân, bắt buộc người vay phải mang tài sản cầm cố đến phòng giao dịch để thẩm định và xét duyệt hồ sơ.

Với cách thức triển khai như trên, việc vay tiền online vừa đảm bảo tính hợp pháp, vừa đảm bảo tính an toàn cho các tổ chức tín dụng và cho chính khách hàng.

Tín dụng đen cho vay online gài bẫy khách hàng như thế nào?

Hầu hết các quảng cáo cho vay online, không cần gặp mặt, giải ngân chớp nhoáng đều do các cá nhân, tổ chức cho vay chưa được cấp phép thực hiện. Cách thức cho vay là quảng cáo rất mạnh trên mạng và trên khắp các cột điện, bờ tường. Nghe theo những lời này, người có nhu cầu vay tiền sẽ tải ứng dụng di động mà chúng giới thiệu, điền thông tin cá nhân, số tiền cần vay và gửi đi. Chỉ vài phút sau, tiền đã được giải ngân, đúng là không cần gặp mặt. Nhưng cũng kể từ đó, mọi tai họa mới lộ diện..

Nếu đề nghị vay 10 triệu đồng, người vay sẽ chỉ nhận được là 7 triệu - 8 triệu trong khi 2 triệu - 3 triệu kia bị trừ lại, gọi là phí phê duyệt khoản vay hoặc lãi suất trả trước. Đến hạn trả nợ, các đối tượng sẽ tính thêm những khoản phí “trên trời” khác không có trong hợp đồng. Trường hợp khách trả chậm, số tiền phạt và lãi suất còn tăng hơn nhiều lần. Kết quả, tổng mức lãi phí lên đến vài trăm, thậm chí là cả nghìn %/năm, vượt hàng chục lần lãi suất thỏa thuận ban đầu. Nếu khách chậm trả tiền, chúng sẽ hành xử kiểu giang hồ, đe dọa tính mạng hoặc bôi nhọ danh dự khách hàng, thậm chí uy hiếp cả người thân, bạn bè của khách.

Chính bởi cách cho vay bất hợp pháp trên mà xã hội có cái nhìn thiếu thiện cảm với vay tiền online dù đây là giải pháp cho vay tiên tiến, đem lại nhiều lợi ích cho cả hai bên. Để có một góc nhìn khách quan và công bằng hơn với việc vay tiền online, các chuyên gia tài chính cho rằng đầu tiên và trên hết là xem đơn vị cho vay là ai? Nếu là các tổ chức tín dụng hợp pháp, ngân hàng, công ty tài chính hay các chuỗi cầm đồ, thì có thể tin tưởng và làm theo. Nếu là các cá nhân, tổ chức mạo danh thì nên tránh xa.